EYT Yararlanacaklar Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için hükümetin çalışmalarında neredeyse sona gelindi. Yaklaşık 6 milyon kişi “EYT ne zaman çıkacak?”, “EYT’de masadaki formüller neler?”, “Nasıl bir yol haritası izlenecek?” sorularına yanıt ararken bugün açıklama geldi. Kaç kişi yararlanacak açıklandıEYT’lilere yönelik düzenleme hakkında milyonların gözü hükümet kanadından gelen son dakika açıklamalarına çevrildi. Son olarak Haber Global canlı yayınına katılan AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Jülide Sarıeroğlu EYT düzenlemesi hakkında önemli bilgiler paylaştı. Sarıeroğlu düzenleme ile birlikte bekleyen herkesin emekli olamayacağını belirterek kaç kişinin yeni çıkacak EYT düzenlemesinden yararlanacağını açıkladı. Sarıeroğlu, EYT düzenlemesinden ilk etapta yararlanacakların sayısını yaklaşık 1 buçuk milyon civarında olmasının ön görüldüğünü belirtti. İşte Jülide Sarıeroğlu’nun canlı yayında EYT düzenlemesi ve asgari ücret zammı ile ilgili yaptığı o açıklamalar: EYT’DEN KAÇ KİŞİ YARARLANACAK? EYT’de nasıl bir formül ortaya çıkacak? “Çok detaylara girmem çok şık olmayabilir ama şunu söylemek istiyorum. EYT dediğimiz olayda geçtiğimiz dönemlerde bir hizmet süresi ve prim gününe yönelik sisten vardı. Bu sistemle ilgili yapılan bir değişiklik. Bu anlamda sayısal verilerle ilgili çok farklı rakamları kamuoyunda görüyoruz. Sadece ben bu düzenleme yapıldıktan sonra ilk etapta girecek kişi sayısının emekli olacak kişi sayısının, tabi herkes bütün emeklilikte yaşa takılanlar kişi sayısının aynı anda bir düzenleme yaptığımız zaman emekli olacak diye bir hedefimiz yok. Çünkü daha hizmet yılını tamamlamayan henüz prim gününü tamamlamayanlar da var. Sadece yaş anlamında emekliliği bekleyenler de var. İlk süreçte bir milyonun üzerinde kişinin, şu anda dosya bazlı baktığımız zaman yaklaşık 12 buçuk milyon emeklimiz var. Hak sahipleri ile birlikte 13 milyonun üzerinde bu rakam. Türkiye’de SGK sisteminde ortalama yılda 600 bin kişinin emekli olduğu bir yapı söz konusu. Dengemiz böyle bir yapı üzerine inşa edilmiş. Bu düzenleme ile ilk etapta bir milyonun üzerine 1 buçuk milyona yaklaşan kişinin düzenleme yapıldıktan sonra emekli olacağı sonra da yıllar içerisinde de her sene yine güçlü bir oranda sisteme emeklilerimizin girişinin devam edeceğini hedefliyoruz. Toplam sayı ile ilgili bakanlığımızın bu rakamları açıklaması çok daha doğru olur ama 3-4 milyonun arasında bir vatandaşımızın bu kapsamda olduğunu tahmin ediyoruz.”Düzenleme gelirse şubat ayında 1 buçuk milyon kişinin maaş alma durumu söz konusu olabilecek mi? “İnşallah bunun için gayret göstereceğiz. Ancak bu çalışmaların detayları için en doğru ağız Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız, benim de hocam olan sayın Vedat Bilgin olacak.” EYT İÇİN TEK FORMÜL NE? 2008 sonrası sigortalı olanlar için hizmet yılı erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi, kadınlarda ise 20 yıllık hizmet süresi ve 7 bin 200 prim günü sayısı gerekli. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanların yaş koşulunun kaldırılmasıyla ilgili bir formül hayata geçerse erkekler 9 bin günü, kadınlar 7 bin 200 günü tamamladığı takdirde yaşı beklemeden emekli olabilme imkanı buluyor. 8 EYLÜL 1999’DA YAŞ KOŞULU GETİRİLDİ 4447 Sayılı Kanun’la, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışmaya başlayanlarda emeklilik yaşı 7000 prim günüyle kadınlarda 58, erkeklerde 60 olarak belirlendi. 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlamış olanlara ise yaş koşulu getirildi ve prim günleri kademeli artırıldı. Buna göre, sigortalı çalışmaya 9 Eylül 1999 tarihinde başlayan erkek 7000 prim günüyle 60 yaşında emekli olabilir iken, 8 Eylül 1999 tarihinde çalışmaya başlayan erkek 5975 prim günüyle 58 yaşında; 23 Kasım 1998 tarihinde çalışmaya başlayan erkek ise 5900 prim günüyle 57 yaşında emekli olabilecek. EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR 2022 EYT KİMLERİ KAPSIYOR? EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 tarihinde önce ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlayan, prim ve yıl koşullarını sağladığı halde yaş şartını bekleyen sigortalıları kapsıyor. 8 Eylül 199’dan önce sigorta girişi olanlar için kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi koşulu bulunuyor. KADEMELİ EMEKLİLİK OLACAK MI? Yıl şartı ve prim ödemeleri gibi emeklilik şartlarını yerine getirenlerin yaş şartına bakılmaksızın emekli edilmeleri bekleniyor. Yaş ve yıl koşulunu sağlayan herkes düzenlemenin çıkmasının ardından emeklilik hakkı kazanacak. Bu kişilerin yaş ve prim gün sayısına göre kademeli olarak emekklilk yolunun açılması bekleniyor. EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARA ALT SINIR GELECEK Mİ? Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesinde kıdemeli olarak geriye çekilme ihtimaller arasında yer alırken bir yaş sınırının getirilmesi de konuşulanlar arasında yer alıyor. Daha önce 50 yaş formülü gündeme gelmişti, yeni bir yaş sınırının getirilmesi halinde emeklilik yıl ve prim şartını dolduranların belirlenen yaşı beklemeleri gerekecek. EYT’DE YENİ FORMÜL! Emeklilik için sigortalılık süresi ve prim ödemelerini tamamlayan binlerce emekli, yaş koşulunun kaldırılmasını talep ediyor. Yaş şartının tamamen kaldırılmasıyla birlikte 5400 prim günü olan Bağ-Kur’lular ve 3600 prim gününe sahip olan SSK’lılar erkek ise, 55 yaşında kadınsa 50 yaşında emeklilik hakkına sahip olacak. KESİNTİLİ EMEKLİLİK MODELİ UYGULANACAK MI? Bazı Avrupa ülkelerinde, emeklilik yaşında kalan süre kadar maaştan kesinti yapılarak ‘kesintili emeklilik’ modeli uygulandı. Fakat Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Hollanda ve Almanya modellerinin uygulanmayacağını duyurdu. EYT DÜZENLEMESİNE KAÇ AYDA BAŞVURULACAK? Yasa çıktığında 3 – 5 aydan az bir süre konulmaz. Meclis’te muhalefet partilerinin vermiş olduğu öneriler var. Buralardaki tekliflerde genel olarak 3 aylık başvuru süresi verilmesi şeklinde… 1999 öncesideki yaş dışında kalan emeklilik koşullarını yerine getirenlerin tarihten itibaren emekli edilmesi. Ne zaman? EYT yasası çıktığı tarihten itibaren 3 ay içerisinde emeklilik başvurusunda bulunan çalışanlar düzenlemeden yararlanabilecek. Bu koşulu yerine getiremeyenler bu düzenlemeden yararlanamayacaklar. EYT’LİLER NE ZAMAN EMEKLİ OLABİLECEK? “Çalışmayı tamamlayıp sendikaların da taleplerini alacağız” diyen Bakan Bilgin, “Yıl sonuna kadar Meclis’e sunamazsak, en geç Ocak ayında bu düzenlemeyi Meclis’e sunacağız” ifadelerini kullandı. EYT DÜZENLEMESİNDEN KİMLER YARARLANACAK? Birinci seçenek: 1999 yılındaki koşulları yerine getiren EYT’li SSK’lıların emekli edilmesi… 1999 öncesindeki SSK emekli olma koşullar ne diye bakıyoruz; 3 ayrı seçenek vardı. Kadın, 20 yıllık, erkek 25 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş ve 5 bin prim gününü tamamlamışsa emekli olabiliyordu. İkinci seçenek: Bir başka seçenek sigortalılık süresine bakılmaksızın 5 bin prim günü bulunan ve kadınsa 50, erkekse 55 yaşını tamamlayanlarınn emekli edilmesi. Üçüncü seçenek: Prim gün sayısı 5 bin günden az, amaa 3600 günden falza olan kişilerin en az 15 yıllık sigortalı olma koşuluyla kadınların 50 erkeklerin 55 yaşında emekli edilmesi. Dördüncü seçenek: Bir başka formül ise pirim gününü tamamlayan herkesin emeklilik yaşında belirli bir indirim yapılması söz konusu. Kadınlarda 7 bin 200 erkekelerin ise 9 bin iş gününü tamamlayanların emekli edilmesi. Beşinci seçenek: Asgari pirim süresini tamamış yani 5 binden 5 bin 900’e kadar olan prim sayısını tamalamış işsizlerin erken emekli edilmesi; şuan ki emekli yaşına gelene kadar ise emekli aylığında indirim yapılması. Ancak tüm bu senaryolar EYT düzenlemesinin netleşmesiyle birlikte kesinlik kazanacak. ‘ASGARİ ÜCRET ZAMMI NE KADAR OLACAK?’ Sarıeroğlu, asgari ücretle ilgili ise şunları söyledi: “Asgari ücret artışı, tüm çalışma hayatındaki ücret skalasını etkileyen bir düzenleme. Bütün iş yerlerimiz ücret güncellemesi yapıyorlar. Sosyal yardımlar, yaşlı aylıkları, emekli aylıkları olduğu için çok geniş kitleleri etkiliyor. Güçlü bir artışla yeni seneye girmeyi düşünüyoruz.”