Emeklilik sistemine değişiklik geliyor. Milyonlarca SSK ve Bağ-Kur emeklisini ilgilendiren karar geldi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat alim emeklilik sisteminde Bağ-Kur ile SSK arasındaki prim farkının giderileceğini açıklamıştı. Prim gün sayısı nasıl eşitlenecek? Maaş hesabı ne olacak? İşte EYT’linin emeklilik ve maaş hesabı… Son dakika: Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili süreç devam ederken mevzunun Aralık ayı ile beraber çözüme kavuşması umut ediliyor. Milyonlarca fert EYT için gün sayarken Çalışma Bakanı Vedat alim ‘prim gün sayısı’ sorununa ilişkin çok eleştiri bir ayrıntıları açıkladı. “Prim gün sayısı nasıl eşitlenecek?” İşte emeklilikle ilgili yaşanmış olan gelişmenin detayları… Bağ-Kur, SSK ve Emekli Sandığı mensuplarının emekli olmak için bekleme süreleri ve prim gün şartları değişiklık gösteriyor. Gene emekli maaşı hesaplanırken de farklı hesaplama sistemleri uygulanıyor. Yapılacak düzenlemeyle hem farklı mesleklerde çalışanlamış olur arasında bir eşitleme olacak aynı zamanda SSK’lılar ile Bağ-Kur’lular arasındaki prim gün farkı ortadan kalkmış olacak. Burada prim eşitleme işlemleri giriş evveliyatına nazaran de değişecek. Buna nazaran de üç ayrı dönem ele alınacak. Türkiye’de 2008 senesinde yapılan reform ile tüm sosyal güvenlik kurumları bir çatı altında toplandı. Böylece daha önce SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı adı altında yürütülen işlemler sosyal Güvenlik kurumu (SGK) adı altında birleştirilmiş oldu. Ancak bu reforma karşın kurumlar arasında bir ölçü birliği de sağlanmadı. Tüm kurumlarda emeklilik işlemleri, emekli maaşı bağlama sistemleri farklı olarak uygulanmaya devam ediyor. Bağ-Kur, SSK ve Emekli Sandığı mensuplarının emekli olmak için bekleme süreleri ve prim gün şartları farklılık gösteriyor. Yine emekli maaşı hesaplanırken de farklı hesaplama sistemleri uygulanıyor. Örneğin 1995 senesinde Bağ-Kur’lu bir kadın sigortalı 7.200 gün (20 yıl) prim biriktirmek zorundayken erkek Bağı-Kur’lu sigortalı için bu şart 25 yıl kısaca 9.000 günü buluyor. Aynı tarihte işe giren bir SSK’lı ise 570 gün prim ösöylediğinde emekli olabiliyor. Dolayısıyla bir Bağ-Kur’lu 9.000 gün ile emekli olurken yanında çalıştırdığı SSK’lı bir çalışanı 5.750 gün ile emekli oluyor üstelik daha çok da emekli maaşı alabiliyor. Önceki gün açıklamalarda bulunan Çalışma ve Sosyall Güvenlik Bakanı Vedat alim, “Esnafın bazı problemlerı mevzuatla ilgili sorunlar. Prim gün sayısındaki farklılık ciddi bir mesele. Bunu eşitlememiz lazım. Bunu eşitleyecek bir düzenlemeyi yapacağımızı size söyleyeyim. Burada emekliliği hak etme şartlarını standardize etmemiz lazım. Bu hem farklı mesleklerde çalışan insanoğlu arasında adaletsizlik duygusunun oluşmasını ortadan kaldırır hem de devletle cemiyet arasındaki itimat duygusunu kuvvetlendirir” İfadelerini kullanmıştı. Böylece SSK’lılar ile Bağ-Kurlular arasındaki prim gün farkı ortadan kalkmış olacak. Burada prim eşitleme işlemleri işe giriş geçmişine gore de değişecek. Buna göre de üç ayrı dönem ele alınacak. Birinci dehemmiyet 8 Eylül 1999 öncesi: Sabah’tan Faruk Erdem’in haberine gore, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuş bir SSK’lı için prim gün şartı 5.000 bin ile 5.975 gün içinde değişiyor. Burada Bağ-Kur’lu için ise hanımlarda 7.200 gün erkeklerde 9.000 gün olarak uygulanıyor. Bir eşitleme söz konusu olduğunda Bağ-Kur’lular için de 5.000 ile 5.975 gün arasında bir prim şartı getirilmesi söz konusu olacak. İkinci dönem 1999-2008 arası: İkinci dönem 1999-2008 arası: bu zamanda ise SSK’lılarda prim gün şartı kadın erkek ayrımı olmadan 7.000 güne çıkartıldı. Bağ-Kur’da ise erkeklerde 9.000 gün kadınlarda ise 7.200 gün olarak uygulanmaya devam ediyor. Bir eşitlenme söz konusu olduğunda ise Bağ-Kurlular için de kadın adam farkı olmadan prim gün sayısı 7.000 güne indirilecek. Üçüncü dönem 2008 sonrası: bu zamanda ise SSK’lar için prim gün sayısı hanım erkek ayrımı olmadan 7.200 güne çıkartıldı. Bağ-Kur’da ise yine hanımlar 7.200 erkekler ise 9.000 gün şartıyla emekli olmaya devam ediyor. Burada bir eşitleme söz konusu olduğunda ise yine Bağ-Kur’lularda da hanım adam ayrımı olmadan prim gün sayısı 7.200 gün olarak uygulanacak. KISMİ EMEKLİLİKTE EŞİTLİK Tam emeklilik haricinde kısmi emeklilik açısından da iki kurum içinde değişiklıklar bulunuyor. SSK’lılar 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuşlar ise 15 yıl 3.600 gün ile kısmi emekli olurken Bağ-Kur’lularda bu şart 5.400 güne çıkıyor. 8 Eyül 1999 sonrasında ise SSK’lılar 25 yıl ve 4.500 gün ile emekli olurken BAĞ-Kur’lularda şart gene 5.400 gün şu demek oluyor ki 15 yıl prim olarak uygulanıyor. Burada sağlanacak bir eşitlik ile Bağ-Kur’lular için de 3.600 gün veya 4.500 gün ile emeklilik söz mevzusu olabilecek. Bağ-Kur ve SSK arasında emeklilik için gerekli prim şartı eşitlendiğinde son 3.5 yıl kuralının da kalkması gündeme gelebilecek. Mevcut durumda sigortalılar farklı kurumlarda çalışmışlar ise son 7 yıllık sigortalılık süresinde hangi kurum fazla ise emeklilik o kurumun şartlarından yapılıyor. Burada şartlar eşitlendiğinde sigortalıların artık 3.5 yıl farklı bir kurumda çalışma zorunluluğu da ortadan kalkmış olacak.